Trái phiếu là gì? Có nên đầu tư trái phiếu?
Nhiều người có nhu cầu kinh doanh thường đầu tư vào chứng khoán, trong đó phải kể đến việc mua bán trái phiếu. Thế nhưng, trước khi quyết định đầu tư, bạn cần hiểu trái phiếu là gì cũng như những quy định liên quan đến đầu tư trái phiếu. Những thông tin đó sẽ được exodus1947.org chúng tôi giải đáp chi tiết trong bài viết dưới đây.
I. Giải đáp trái phiếu là gì?
Trái phiếu là loại chứng khoán nhằm xác nhận nghĩa vụ nợ của doanh nghiệp hoặc chính phủ với người nắm giữ trái phiếu với một khoản tiền trong một khoảng thời gian xác định. Theo đó, đơn vị phát hành trái phiếu phải trả lợi tức cho người sở hữu trái phiếu và hoàn trả khoản tiền vay đó khi trái phiếu đáo hạn.
Thu nhập của trái phiếu được gọi là lợi tức, đây là khoản tiền lãi được trả cố định thường kỳ cho người nắm giữ và không cần phụ thuộc vào tình hình kinh doanh, tiềm lực tài chính của chính đơn vị phát hành.
Do trái phiếu là chứng khoán nợ nên khi công ty bị phá sản hoặc giải thể thì người nắm giữ trái phiếu được ưu tiên thanh toán trước cổ đông nắm giữ cổ phiếu. Khác với người nắm giữ cổ phiếu, người nắm giữ trái phiếu không có quyền tham gia vào hoạt động của doanh nghiệp, công ty.
II. Một số đặc điểm của trái phiếu?
- Theo quy định, chủ thể được phát hành trái phiếu là Công ty trách nhiệm hữu hạn, doanh nghiệp, công ty cổ phần, bộ tài chính, ngân hàng chính sách của nhà nước và tổ chức tài chính, tổ chức tín dụng thuộc đối tượng được cấp bảo lãnh từ Chính phủ.
- Người mua trái phiếu có thể là doanh nghiệp, cá nhân hoặc chính phủ. Trong đó, tên người mua trái phiếu có thể được ghi hoặc không ghi trên trái phiếu.
- Người sở hữu trái phiếu là người phát hành vay và họ không chịu bất cứ trách nhiệm nào liên quan đến kết quả sử dụng vốn của người vay. Nhà phát hành trái phiếu phải có nghĩa vụ thanh toán theo cam kết nợ đã được xác định trong hợp đồng vay.
- Trái phiếu đem lại nguồn thu chính là từ tiền lãi. Đây chính là khoản thu cố định và thường kỳ, không phụ thuộc vào kết quả kinh doanh của đơn vị phát hành.
- Như đã đề cập khi giải thích trái phiếu là gì, đây là một loại chứng khoán nợ. Vì thế, khi doanh nghiệp phá sản hoặc giải thể thì người đang nắm trái phiếu sẽ được ưu tiên thanh toán trước.
III. Phân loại trái phiếu
Để có thể đầu tư trái phiếu hiệu quả, ngoài việc hiểu được khái niệm trái phiếu là gì, bạn cần nắm chắc thông tin về các loại trái phiếu. Thực tế, trái phiếu được phân loại dựa vào những đặc điểm khác nhau, phổ biến nhất là cách phân loại theo chủ thể phát hành, gồm:
- Trái phiếu ngân hàng: tức là các ngân hàng, tổ chức tài chính sẽ phát hành trái phiếu nhằm mục đích tăng thêm vốn để hoạt động.
- Trái phiếu chính phủ: điều này có nghĩa là chính phủ phát hành trái phiếu để đáp ứng nhu cầu chi tiết. Bên cạnh đó, còn có mục đích là huy động số tiền nhàn rỗi của người dân, tổ chức kinh tế. Có thể thấy, trái phiếu chính phủ uy tín và ít rủi ro nhất trên thị trường.
- Trái phiếu doanh nghiệp: đây là trái phiếu do công ty, doanh nghiệp phát hành nhằm tăng vốn hoạt động cho doanh nghiệp. Trái phiếu doanh nghiệp rất đa dạng với nhiều loại khác nhau.
Ngoài ra còn có một số cách phân loại trái phiếu khác như dựa vào lợi tức, mức độ đảm bảo thanh toán. Cụ thể như sau:
- Trái phiếu phân loại theo lợi tức, bao gồm: trái phiếu có lãi suất cố định, trái phiếu có lãi suất thả nổi, trái phiếu có lãi suất bằng không
- Trái phiếu phân loại theo hình thức, gồm có: trái phiếu ghi danh, trái phiếu vô danh.
- Trái phiếu phân loại theo tính chất, bao gồm: trái phiếu có quyền mua cổ phiếu, trái phiếu có thể mua lại và trái phiếu có thể chuyển đổi.
- Trái phiếu phân loại theo mức độ đảm bảo thanh toán, gồm có: trái phiếu đảm bảo và trái phiếu không đảm bảo.
IV. Những rủi ro khi đầu tư trái phiếu
Qua những thông tin giải đáp trái phiếu là gì, có thể thấy đây là công cụ tuyệt vời để tạo ra thu nhập và việc đầu tư trái phiếu được coi là cách đầu tư an toàn. Tuy nhiên, các nhà đầu tư cũng nên lưu ý đến một số rủi ro khi đầu tư trái phiếu dưới đây.
1. Rủi ro về lãi suất
- Lãi suất và giá trái phiếu luôn có mối quan hệ nghịch đảo, vì thế bạn hãy nhớ:
- Khi lãi suất giảm, các nhà đầu tư sẽ cố gắng nắm bắt hoặc khóa lợi suất cao nhất trong khoảng thời gian lâu nhất có thể. Họ sẽ thu lãi từ trái phiếu có lãi suất cao hơn so với giá thị trường. Sự gia tăng nhu cầu sẽ dẫn đến việc tăng giá trái phiếu.
- Ngược lại, khi mức lãi suất hiện hành tăng, các nhà đầu tư sẽ từ bỏ những trái phiếu lãi suất thấp. Chính điều này đã khiến giá trái phiếu giảm.
2. Rủi ro tái đầu tư
- Do trái phiếu có đặc tính có thể thu hồi nên cho phép tổ chức phát hành mua lại trái phiếu trước ngày đáo hạn. Vì thế mà người sở hữu trái phiếu nhận được khoản thanh toán gốc có trị lớn hơn so với mệnh giá.
- Tuy nhiên, mặt trái của đặc tính này là nhà đầu tư nhận được tiền nhưng không thể tái đầu tư mở mức lãi suất tương đương. Do đó, nếu về lâu dài thì rủi ro tái đầu tư có tác động xấu đến lợi nhuận đầu tư.
- Để bù đắp rủi ro tái đầu tư, đối với những trái phiếu không có đặc tính thu hồi thì các nhà đầu tư sẽ nhận được mức lãi suất cao.
3. Rủi ro tín dụng
- Trái phiếu chính phủ là loại trái phiếu có mức độ rủi ro thấp. Bởi chính phủ có khả năng thu thuế hoặc phát hành tiền để chi trả nợ. Các công ty không có những đặc quyền này, vì thế mà trái phiếu của họ có mức độ rủi ro cao và phải trả lãi suất cao cho nhà đầu tư.
4. Rủi ro xếp hạng
- Nếu một doanh nghiệp bị xếp hạng tín dụng thấp hoặc khả năng kinh doanh, trả nợ có vấn đề thì ngân hàng hoặc các tổ chức cho vay có thể tính lãi suất cao hơn cho các khoản vay sau này của doanh nghiệp đó. Điều này có thể tác động xấu đến khả năng đáp ứng khoản nợ với các trái chủ hiện tại của doanh nghiệp và gây tổn thất cho trái chủ khi muốn bán các trái phiếu.
Tóm lại, đầu tư trái phiếu có thể tạo ra dòng thu nhập các nhà đầu tư, nhưng đôi khi cũng mang đến một số rủi ro nếu nhà đầu tư đó không sáng suốt. Tuy nhiên, đầu tư trái phiếu sẽ đơn giản hơn khi nhà đầu tư đã nắm vững được những kiến thức cơ bản về trái phiếu là gì đã được chia sẻ trên đây, những nhân tố thị trường và có thể lường trước được rủi ro có thể xảy đến.